Błysk, gładkość, delikatność… Jeśli chcesz zachować te cechy jedwabnego akcesorium, musisz o nie zadbać. Bez obaw: niepotrzebna Ci skomplikowana rutyna, bo po przyswojeniu wiedzy czynność wykonywać zaczniesz wręcz automatycznie. 😉 To co? Zaczynamy omawiać, jak prać jedwab?
Spis treści
Jak prać jedwab? Streszczenie dla niecierpliwych
Kiedy przescrollujesz stronę w dół, zauważysz, że tekst jest dość długi. To dlatego, że staramy się nie podawać odpowiedzi bez wytłumaczenia – Włosomaniaczki są w końcu analityczne i dociekliwe! 😄 Jeśli jednak interesuje Cię tylko prosty komunikat, wiedz, że:
- Naturalny jedwab należy prać raz na tydzień/dwa.
- Jedwab lubi pranie delikatne, ręczne, w chłodnej wodzie. Bez pocierania!
- Idealny detergent to płyn przeznaczony specjalnie do jedwabiu i wełny.
- Po wypraniu nadmiar wody należy delikatnie odcisnąć – nie wykręcać!
- Jedwabnych rzeczy lepiej nie przewieszać przez suszarkę na pranie. Najlepiej rozłożyć tkaninę na ręczniku lub powiesić w naturalnej pozycji na wieszaku.
👉 Tyle Ci wystarczy? Super!
👉 Na pierwszy rzut oka widzisz, że chcesz wiedzieć więcej i potrzebujesz odpowiedzi na pytanie: „dlaczego”? Czytaj dalej!
Jak często prać jedwab? Czy jedwab się brudzi?
Zacząć trzeba od podstaw… czyli po co w ogóle pranie jedwabiu, skoro to takie hipoalergiczne?
…pamiętajcie, nie ma głupich pytań! 😉
To fakt: tkaniny jedwabne są przyjazne alergikom. Jedwab morwowy nie przyciąga tyle kurzu, co przykładowo bawełna – roztocza nie mają takiego pola do popisu, kiedy przychodzi im „wcisnąć się” w ciasny i płytki splot.
Jedwab właśnie za sprawą swojego zbicia i gładkości jest tkaniną hipoalergiczną… co nie oznacza, że nie brudzi się wcale. Alergeny i roztocza, tak czy siak, osiadają na materiale: z tą przewagą, że nie wnikają w jego głąb, co skutkuje mniejszymi zdolnościami do rozmnażania. Roztocza, które mogą się ulokować i głęboko, i płytko (mowa o bawełnie), rozmnażają się po prostu szybciej i łatwiej.
Wniosek z tego jeden: nieprane jedwabne ubrania, gumki czy poszewki też po czasie zaczną stanowić przestrzeń do życia dla mikroskopijnych stawonogów. Trzeba je czyścić!
No dobra, ale jak często?
- Akcesoria, które nie stykają się z twarzą – raz na 2 tygodnie.
- Akcesoria, które stykają się z twarzą – raz na tydzień. Alergicy lub osoby, u których praktycznie wszystko zaostrza trądzik, mogą zdecydować się nawet na pranie dwa razy w tygodniu.
- Akcesoria, które leżą w szafie – warto przeprać je przed stałym powrotem do ich użytkowania. Po długim czasie na pewno „coś na nich żyje”.
Aha! Pranie jedwabiu potrzebne zarówno jedwabiowi niskiej klasy, jak i temu klasy najwyższej (hej! Zajrzyj do nas!), przy czym lepsza tkanina wytrzyma znacznie więcej prań. 😊
Jak prać jedwab naturalny? Część 1: wybór detergentu
„Jak prać jedwab?” – ciężko odpowiedzieć na to pytanie bez wyjaśnienia, CZYM należy to robić. Delikatny materiał ma niestety swoje wymagania – a rozchodzi się głównie o kwestię pH.
Płyn do prania tkanin delikatnych
Czy do prania jedwabiu warto wykorzystywać specjalny płyn do jedwabiu i wełny? Zdecydowanie tak – i nie zamierzamy zostawić tego bez wytłumaczenia!
Preparaty przeznaczone do codziennego, „zwykłego” prania służą nie tylko do odświeżania ubrań, ale również do ich odplamiania. To wszystko dzięki zawartości enzymów: substancji rozkładających zabrudzenia. Niestety, jedwab może się w nich… poniekąd „rozpuścić” (choć, rzecz jasna, nie będzie wyglądać to tak, że była gumki i nie ma gumki – chodzi o utratę właściwości! 🙂).
Dzieje się tak dlatego, że enzymy rozkładają wiązania peptydowe w białkach – a jedwab składa się z samych białek. Płyny do prania jedwabiu, jak nietrudno się domyślić, enzymów nie zawierają.
Na korzyść specjalnych płynów przemawiają też substancje zwilżające, umożliwiające zetknięcie się tkaniny z detergentem w jak najkrótszym czasie (jedwab nie lubi moczenia), neutralne pH (najlepsze dla jedwabiu – silna zasada czy kwas potęgują blaknięcie materiału) i brak alergenów czy mocnych substancji zapachowych. Ta ostatnia cecha to ukłon w stronę alergików: skoro wybierają jedwab, by uniknąć podrażnień, wiadome, że drażnienie dłoni podczas prania jest również niepożądane.
Szampon dla niemowląt (ten, który „nie szczypie w oczy”)
Szampon, wydawać by się mogło, umożliwia pranie jedwabiu za półdarmo – potrzebny produkt jest już w końcu w domu. Nie można wybrać jednak kosmetyku byle jakiego.
Czyszczenie jedwabiu umożliwia przede wszystkim łagodny szampon dla dzieci z wyraźnym wskazaniem „nie szczypie w oczy”. Jego pH jest obojętne w kierunku zasadowego – zbliżone do naturalnego pH niemowląt. Właśnie dlatego niektóre dziecięce szampony nierzadko nie służą dorosłym: chodzi o różnicę pH.
Czego unikać? Ech, niestety: dobra i natury. Jedwab toleruje wprawdzie np. lekko kwaśne środowisko (nie mniej niż pH 3-4), ale szampony o właściwościach chelatujących zawierają często przy okazji dodatki enzymów: a te, jak już wiadomo, jedwab niszczą. W „zwykłych” szamponach problem stanowi też dodatek olejów czy protein. Powlekanie proteiny proteiną albo jej natłuszczanie to trochę średni wybór.
Podsumowując:
- jeśli używasz prostego szamponu dziecięcego z wyraźnym wskazaniem „nie szczypie w oczy”: ok,
- resztę szamponów w przypadku ubrań lepiej sobie odpuścić, gumkom… raczej nie zrobi to aż tak kolosalnej różnicy, ale ciii – nie wiecie tego od nas! 😉
Mydło nie takie straszne?
Mydła o pH zbliżonym do 12 (omawiane w często-gęsto przytaczanych badaniach) to relikty przeszłości. Obecnie dobrej jakości mydła mają pH oscylujące w granicach 7-9 – bardzo dobra wartość dla jedwabiu.
Na minus brak substancji zmiękczających, ale czy w przypadku próby uprania niewielkich scrunchie coś to utrudnia? Nie bardzo. Gorzej z ubraniami: im przyda się coś zmiękczającego i gładkiego. Użytkownicy dużej ilości jedwabnych akcesoriów mogą sięgnąć po płyn, inni: mogą zadowolić się mydłem.
Metody DiY (czy aby na pewno…?)
Masz w domu dwie gumki i zakup półlitrowego detergentu czy szamponu dla dzieci nie ma dla Ciebie sensu? A może jesteś zwolennikiem zero waste i naturalnych rozwiązań?
…niestety, tym razem nie tędy droga. Akcesoriów i ubrań z jedwabiu nie powinno się prać w pH niższym niż ~3-4: a roztwór wody z kwasem (np. octem lub sokiem z cytryny) właśnie takie pH ma.
Z drugiej strony jest bardzo mocno zasadowa soda, powodująca jeszcze większe zniszczenia niż kwas. Nie za bardzo jest z czego wybierać: jedwab moczony często w bardzo kwaśnym lub zasadowym płynie łatwiej blaknie.
Wyjątki od reguły
O wzbogacenie prania o odrobinę DiY pokusić możesz się wyłącznie, jeśli masz bardzo, ale to bardzo twardą wodę. Jej pH jest na tyle zasadowe, że może zbliżać się nawet do poziomu pH sody. W takim przypadku możesz dodać gram (1/5 łyżeczki) kwasu cytrynowego do 3 litrów wody, by delikatnie ją zmiękczyć. Trzymanie się gramatury jest tu bardzo ważne: już kilka gram kwasu obniża diametralnie pH kilkulitrowego roztworu. Posiadacze wody miękkiej („zwykłej”), podkreślamy: to nie metoda dla Was: Wy zbliżycie się tym sposobem do pH zagrażającemu delikatnej tkaninie.
Druga, wyjątkowa sytuacja, w której można wykorzystać kwas to odplamianie: ale o tym później!
Ciekawostka
Jedwabne ubranie można wyprać też na sucho w pralni. To tak informacyjnie, gdyby pasja do scrunchie ewoluowała u Ciebie kiedyś w chęć wymiany całej garderoby!
Jak prać jedwab naturalny? Część 2: działanie!
Uff, najgorszy temat z głowy! Delikatny środek myjący wybrany? Czas przejść do działania!
Temperatura i kwestia pralki – czyli jak prać jedwab bezpiecznie
Przede wszystkim, gorąca woda i długie moczenie powodują rozluźnienie włókien białkowych, a w następstwie: ich skurczenie. Optymalna temperatury wody oscyluje w granicach 20-30°C, a czas moczenia: w granicach 3-7 minut.
Śmiało możesz prać też w totalnie zimnej wodzie: kieruj się zasadą, że im ciemniejszy materiał, tym niższa powinna być temperatura prania.
No dobra, czy nie wystarczy zatem nastawić pralki na niską temperaturę? No, nie do końca. Cóż z tego, że materiał nie jest stale moczony (pralko Franio, pamiętamy), skoro przez dłuższy czas utrzymany jest w stanie wilgotnym? Dla delikatnej tkaniny to wiele.
Najlepszy wybór to zatem pranie ręczne. Jedwab nie lubi i nie wymaga wcześniejszego namaczania: wystarczy, włożysz go do miski z wodą i detergentem i od razu zaczniesz pranie.
Ruchy, czyli pierz… jak kot
Jedwabne rzeczy prać należy delikatnymi ruchami: materiał nie jest rozciągliwy i źle znosi pocieranie. Łatwo go też odkształcić. Najlepiej prać… jak kot (ale bez pazurków! 😅).
Tak, dobrze słyszysz! Kojarzysz ruch, w którym kot ugniata swoje posłanie przed położeniem się spać? Jeśli kiedykolwiek zwierzak zasnął Ci na kolanach, zapewne doskonale pamiętasz to uczucie. Kot w momencie ugniatania wyciąga pazurki – średnio przyjemne! 😄
Bardzo podobnym ruchem (ale wykluczającym udział paznokci) powinieneś prać jedwab. Spróbuj delikatnie ugniatać materiał poduszkami dłoni, co jakiś czas zmieniając pozycję tkaniny i powtarzając ruchy. Nie używaj palców i nie pocieraj: same poduszki zrobią robotę!
Postaraj się uwinąć w 3-5 minutach. Następnie, płucz jedwab w czystej wodzie do momentu, w którym przestaną wypływać mydliny.
Moment odciskania też jest dość kluczowy: nie wyrzynaj! Możesz powtórzyć „kocie ruchy”, kładąc tkaninę na powierzchni umywalki i wyciskając materiał na płasko. Mocne odciskanie, nie dość, że nie służy, wcale nie jest Ci potrzebne – jedwab schnie bardzo szybko. Śmiało poprzestań na lekko wilgotnej tkaninie.
Czas suszenia!
Suszenie jedwabiu trwa ekspresowo. Materiał jest jednak podatny: przewieszony na suszarce może nieładnie się zgiąć czy rozciągnąć (a więc: utracić swoje właściwości). Najlepiej więc rozłożyć tkaninę na płaskiej powierzchni (np. rozłożonym ręczniku) albo powiesić w naturalnej pozycji na wieszaku.
Suszyć jedwab powinno się w domu: słońce może spowodować blaknięcie mokrego materiału. Nie należy też używać suszarek bębnowych – jak już wiesz, jedwab wysokiej temperatury i długiego leżakowania nie lubi.
Co z prasowaniem?
Chyba nikt nie lubi pogniecionych tkanin. Na szczęście, prasowanie jedwabiu jest dozwolone i możliwe, ale ograniczone kilkoma zasadami:
- Używaj temperatury do 110°C – tak, jedwab nie lubi ciepła, ale krótkie przeprasowanie to trochę co innego, niż 3 godziny w pralce i suszarce raz w tygodniu.
- Jeśli to możliwe, prasuj przez inny materiał, np. koszulkę bawełnianą – wtedy szkód nie powinno być wcale.
- Przewracaj na drugą stronę (o ile można – przy gumce np. odpowiedź to „tak trochę średnio” 😉).
- Gumki radzimy naciągnąć na rękaw do prasowania czy stojak na biżuterię. Potem wystarczy już tylko buchnąć kilka razy parą, ułożyć materiał palcami, a po wyschnięciu (❗) dokładnie przeprasować gumkę na płasko.
- Jedwab prasowany tuż po praniu nabiera blasku!
Jak odplamić jedwab? Spokojnie, to możliwe!
Sprawa jest prosta… tkaniny najlepiej nie plamić. Jeśli jednak się zdarzy: to nie koniec świata!
Pranie jedwabiu poplamionego najlepiej rozpocząć od razu po zabrudzeniu. Im szybciej, tym lepiej! Najlepiej na początku pocierać tkaninę wilgotną ścierką, wykonując wyłącznie ruch w jedną stronę, w schemacie: ruch ➡ oderwanie dłoni ➡ powrót do początkowej pozycji i ponowny ruch. Nie należy pocierać bez odrywania dłoni (czyli np. popularnym ruchem dookoła).
Po wstępnym pozbyciu się zabrudzenia, podobne ruchy należy zacząć wykonywać w wodzie. Na początku wypróbuj płyn czy mydło – jeśli jednak plama nie zejdzie, cóż, czas na kwasek cytrynowy lub ocet.
Tak, dobrze słyszysz. Przed chwilą powiedzieliśmy, że jedwab zdecydowanie nie lubi bardzo kwaśnego środowiska: ale to sytuacja kryzysowa, w której lepiej mieć jedwab bez plamy, niż z plamą. Przygotuj mocniejszy roztwór (1 łyżeczka na 3 litry) i działaj tak, by pocierać roztworem tylko plamę.
Tyle z tajników pielęgnacji jedwabiu: wiemy, że brzmi trudno, ale szybko wchodzi w nawyk!
….to kto robi dziś SPA dla scrunchie?
