Praktycznie każdy Włosomaniak natrafił już chyba na hasło „ceramidy na włosy”. O co chodzi tak naprawdę z modną obecnie grupą składników? Czy ceramidy są przereklamowane? Czas rozłożyć temat na czynniki pierwsze!
Spis treści
Ceramidy – co to takiego?
Kojarzysz kwas hialuronowy? Zapewne wiesz doskonale, że substancja występuje naturalnie w ludzkiej skórze. Potrzeba dokładania syntetycznie wytworzonego odpowiednika wzrasta wraz z wiekiem. Zależeć może też od indywidualnych czynników, np. przesuszenia skóry.
Bardzo podobnie jest z ceramidami, czyli naturalną grupą składników wypełniających przestrzeń międzykomórkową. Powłoka, którą współtworzą wraz z innymi substancjami, istotna jest szczególnie dla warstwy rogowej naskórka – składniki spajające jej „fragmenty” tworzą barierę chroniącą głębsze warstwy skóry.
O ile jednak w przypadku naskórka warstwa „wymieniana” jest wraz z produkcją komórek, organizm nie może przywrócić włosom utraconych raz ceramidów. Martwe komórki, które składają się na tzw. łuski włosów, nie ulegają wymianie – przestrzeni pozbawionej warstwy ochronnej nie uratuje więc żadna „świeża dostawa” z wewnątrz.
Gdzie znajdują się ceramidy we włosach?
Ceramidy obecne we włosach wchodzą w skład tzw. cementu CMC, czyli swoistego odpowiednika warstwy lipidowej obecnej w naskórku. Skojarzenie ze spoiwem budowlanym jest w tym przypadku jak najbardziej słuszne. Warstwa lipidów zlepia ze sobą poszczególne komórki keratyny, zapewniając stabilizację i ochronę całej włosowej „konstrukcji”.
Skład obecnego we włosach CMC budują różnorodne składniki. Cement występujący na wierzchu, pomiędzy łuskami, podzielić można na dwie warstwy:
- Górną – złożoną głównie z kwasu 18-MEA, związanego z proteinami mocnym łączeniem kowalencyjnym,
- Dolną – złożoną z innych lipidów, w skład których wchodzą m.in. właśnie ceramidy.
CMC występuje również znacznie głębiej, w osłanianej kilkoma warstwami łusek korze. Skład substancji występującej w tym miejscu różni się jednak znacząco od cementu wypełniającego przestrzeń pomiędzy łuskami. Znajduje się tam znacznie więcej ceramidów.
Jak dokładnie działają ceramidy na włosy?
Ceramidy i inne lipidy zajmują się przede wszystkim odpychaniem wody. Do włosów wejść może więc wyłącznie tyle H2O, ile same włosy są w stanie przyjąć bez uszczerbku na ich kondycji. W przypadku niedoboru warstw CMC, włosy zaczynają jednak chłonąć gigantyczne ilości wody. Dochodzi wtedy do rozmiękania, niszczenia wewnętrznych struktur i wypłukiwania się cennych substancji. Włosy z nadmiarem wody w środku bardzo łatwo też złamać.
Objawem niedoboru ceramidów i innych lipidów może być:
- ciągnięcie się włosów jak guma na mokro,
- wchłanianie wody i olejów OD RAZU, w mgnieniu oka,
- poczucie, że każda ilość odżywki to ZBYT MAŁO,
- niekończące się schnięcie,
- poczucie wilgoci i śliskości w na pozór wysuszonych już włosach,
- bardzo mocne puszenie się włosów w niektórych warunkach atmosferycznych.
Z racji, że lipidy spajają ze sobą łuski, niedobór korzystnych substancji prowadzi również do łatwiejszego powstawania uszkodzeń. Kiedy z powodu braku naturalnego lepiszcza łuski zaczynają się łamać, odsłonięte zostają fragmenty umiejscowione nieco głębiej. Uszkodzenia mechaniczne, termiczne lub chemiczne zaczynają oddziaływać wtedy również na elementy, które wcale nie znajdują się na samym wierzchu.
Jak mają się ceramidy do innych składników budujących cement CMC i dlaczego są takie istotne?
Wiesz już, że ceramidy stanowią wyłącznie jeden składnik ochronnego cementu. Nie czyni ich to jednak mniej istotnymi substancjami! Po zniszczeniu cementu chroniącego wierzchnie warstwy włosów, czynniki niszczące zaczynają docierać właśnie głębiej: tam, gdzie królują ceramidy. Po wypłukaniu wierzchnich warstw cementu CMC, złożonego z różnorodnych składników, narażone zostaje więc umiejscowione znacznie głębiej skupisko ceramidów.
O ile włosy są w stanie przetrwać przy zniszczonej osłonce, degradacja składników zawartych w korze prowadzi do prawdziwej tragedii: włosy mogą zacząć łamać się w pół „ot tak”, bez żadnej konkretnej przyczyny. W sytuacji, gdy we włosach nie ma już praktycznie ceramidów, tracisz więc ostatni kluczowy składnik ochronny.
Pamiętaj! Fakt, że ceramidy odnajdziesz najliczniej głęboko, nie oznacza, że składniki zawarte bliżej łusek są bezwartościowe. Z racji, że połączone są z keratyną znacznie słabiej, niż kwas 18-MEA, bardzo łatwo je wypłukać, czyniąc cały cement znacznie mniej ochronnym – trochę jak dziurki w serze.
No właśnie: najwyższy czas przejść do tego, co właściwie wpływa na utratę ceramidów!
Co właściwie niszczy ceramidy?
Zanim omówimy, co niszczy ceramidy, skupmy się jeszcze na chwilę na ogólnie ujętym cemencie CMC. Wchodzący w jego skład kwas 18-MEA połączony jest z komórkami bardzo mocnym wiązaniem. Może je jednak zerwać spora ilość energii fizycznej.
Odpowiednią „mocą”, zdolną zdegradować kwas 18-MEA, charakteryzuje się m.in.:
- promieniowanie słoneczne,
- gorąca temperatura,
- agresywny dotyk i czesanie,
- rozjaśniacze i farby.
Ceramidy obecne na wierzchu i wewnątrz trzymają się włosów znacznie słabiej. Kiedy więc włosy utracą już „najmocniejsze” elementy CMC, kwestią czasu zostaje wypłukanie ceramidów przez samą wodę – o ile ich utrata nie nastąpiła już znacznie wcześniej! Kiedy zaś woda zacznie dostawać się do włosów w nadmiarze, degradowanie głębszych warstw skomplikowanych struktur stanie się już tylko formalnością.
W jaki sposób można „dołożyć” ceramidy na włosy?
Ceramidy na włosy działają jak warstwa ochronna. Nikt nie powiedział jednak, że nie można odbudować ochrony w sposób sztuczny! Składniki ceramidopodobne wchodzą w skład wielu kosmetyków – wystarczy więc dokładać je włosom regularnie.
Lista substancji ceramidopodobnych w kosmetykach
Ilość ceramidów we włosach zwiększysz za sprawą kosmetyków z zawartością składników takich, jak:
- Ceramide + liczby, np. Ceramide 1, Ceramide 3, Ceramide 6 II
- Ceramide + litery, np. Ceramide NG, Ceramide NP, Ceramide AP
Tego typu ceramidy, choć działają dobrze, stanowią grupę „uniwersalną” – swoją budową przypominać mogą bardziej np. substancje obecne w naskórku. Działanie nakierunkowane na potrzeby włosów zapewnią Ci substancje przypominające swoją strukturą ceramidy zawarte we włosach. Należy do nich m.in. opatentowana cząstka Rep’Hair®.
Ceramidy na włosy nakładać powinni przede wszystkim posiadacze zniszczonych, wysokoporowatych włosów. Ich stan związany jest w większości przypadków z działaniem czynników, które oprócz widocznego (i wyczuwalnego pod palcami) niszczenia pasm, degradują również samą warstwę lipidową.
Czy ceramidy to jedyne substancje zapewniające włosom ochronę? Korzystaj również z TYCH składników!
Z racji, że ceramidy znane są ze zdolności do odpychania wody, zniszczonym włosom przydadzą się wszelkie inne substancje o podobnych właściwościach.
Korzystnie zadziałać mogą np. wszelkie substancje kationowe, czyli obdarzone ładunkiem dodatnim. Za sprawą przyciągania (znanego z lekcji fizyki!), wiążą się niczym magnes z naładowanymi ujemnie uszkodzeniami na włosach. Na powierzchni pasm powstaje więc cieniutka warstwa ochronna, która zapobiega tarciu, ułatwia rozczesywanie i chroni włosy przed pobieraniem nadmiaru wody.
Substancje kationowe to m.in.:
- Cetrimonium Chloride
- Behentrimonium Chloride
- Cetrimonium Bromide
- Stearalkonium Chloride
Tego typu substancje wpłynąć mogą też bezpośrednio na ogólne właściwości „przyciągające” innych, podatnych na zmianę ładunku składników. Poszukuj ich odżywkach i maskach – bez względu na kategorię PEH produktu!
Ochronę zapewnią Ci też wszelkie emolienty (tłuszcze), aminokwasy i proteiny. Pożądaj wszystkiego, co może wytworzyć na włosach ochronną powłoczkę lub zapewnić im tymczasowe wypełnienie.
Niektóre oleje, jak np. olej kokosowy, wnikają również w głąb włosa. Im więcej substancji ulokuje się w dalszych warstwach, tym lepszą ochroną przed wodą odznaczać będzie się sam włos – bez obaw olejować możesz więc włosy tzw. olejami wnikającymi (pisałyśmy o tym TUTAJ!). Podobną funkcję spełnią również henna, indygo i cassia, czyli zioła koloryzujące wypełniające trwale włosy. Tymczasową ochronę zapewnią również nietrwałe barwniki obecne w tonerach nieoksydacyjnych, czyli bezpiecznych dla włosów farbach, które powlekają włos pigmentami wyłącznie powierzchownie i bez udziału utleniaczy, amoniaku czy MEA.
💡 Protip: przy poszukiwaniu idealnej odżywki proteinowej kieruj się obecnością kationizowanych protein. Za sprawą dodatniego ładunku, zwiążą się z włosami lepiej i trwalej, zapewniając Ci znacznie dłuższą ochronę. Tego typu substancje znajdziesz np. w odżywce Proteinowa Zielona Herbata od Anwen.
Jak ochronić włosy przed utratą ceramidów?
Wiesz już, jak działają ceramidy na włosy i z czym wiążę się ich niedobór. Lepiej jednak zapobiegać, niż leczyć – czas omówić więc środki zapobiegawcze!
Barierę lipidową pomogą Ci zachować wszelkie czynności chroniące włosy przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych. Chodzi przede wszystkim o:
- Ograniczenie ekspozycji na promieniowanie UV – pomocne może okazać się noszenie nakryć głowy. Możesz też wiązać włosy w warkocz: z racji, że część pasm ukryta będzie w ciasnym splocie, z bezpośrednią ekspozycją spotkają się tylko niektóre włosy.
- Ograniczenie farbowania – im mniej zabiegów chemicznych, tym lepiej! Jeśli jednak lubisz rozjaśniać lub farbować włosy, postaraj się po osiągnięciu wymarzonego rezultatu odświeżać odcień wyłącznie nieoksydacyjnymi tonerami lub ziołami.
- Delikatność – nie szarp, nie rozczesuj usilnie i unikaj akcesoriów powodujących zniszczenia mechaniczne. Ogranicz też mocne detergenty, o ile tylko delikatniejsze szampony współgrają dobrze z Twoją skórą. Obszernemu opracowaniu tematu przyjrzysz się z bliższej strony pod linkiem: składy szamponów: jak wybrać szampon do włosów?
- Suszenie – samodzielne schnięcie włosów prowadzi do rozmiękania cementu CMC. Zdecydowanie stawiaj więc na suszenie z termoochroną.
- Ochrona – kosmetyki bogate w emolienty, małocząsteczkowe proteiny i niektóre rodzaje humektantów (żele, np. aloesowy) zapewnią włosom ochronną powłoczkę. Kiedy osłonka włosa otoczona zostanie niewidoczną gołym okiem barierą, znaczna część szkodliwych czynników nie będzie mogła zetknąć się bezpośrednio z lipidami.
- Dokładanie – niestety, nawet najlepsza pielęgnacja włosów nie uchroni Cię przed drobną utratą ceramidów i innych składników wchodzących w skład cementu CMC. Profilaktycznie dokładać możesz więc włosom składników, które wypełniają wolną przestrzeń, zapewniając włosom lepszą ochronę przed wodą. Wybieraj więc kosmetyki bogate w kwasy tłuszczowe, oleje wnikające czy kationizowane proteiny.
Ceramidy na włosy? Nie tylko!
Choć produkcja ceramidów w skórze wrze, niektóre predyspozycje prowadzić mogą do szybkiej utraty cennych substancji. Dotyczy to przede wszystkim skóry suchej lub przesuszonej. Posiadacze takich cer zmagają się z niedostateczną produkcją łoju. Skóra w procesie codziennego życia obdzierana więc jest z resztek bariery hydrolipidowej. Niestety: w wyniku spowolnionych procesów „produkcyjnych”, ochronna powłoczka nie podlega szybkiej odbudowie. Przez długi czas skóry nie chroni więc absolutnie nic – problem nakręca się więc bardziej i bardziej.
Kosmetyki, które zawierają ceramidy, sprawdzą się więc przede wszystkim u posiadaczy suchych skór głowy. Niestety – substancje nie są zbyt często wykorzystywane w produktach stworzonych stricte z myślą o skórze głowy. Postawić powinnaś więc przede wszystkim na lekkie sera do twarzy: stosować możesz je raz na jakiś czas zamiast ulubionej wcierki.
Ceramidy na włosy – podsumowanie
Ceramidy w kosmetyce stosowane są od lat. Trudno się temu dziwić – naturalnie wchodzą w końcu w skład skóry i włosów! Do ich degradacji doprowadzić może jednak szereg czynników. W przypadku skóry, największe znaczenie mają suchość i procesy starzenia. Niedobór ceramidów w osłonce włosa spowodować mogą z kolei różnorodne czynniki niszczące, m.in. farbowanie, rozjaśnianie, prostowanie, kręcenie czy ekspozycja na promieniowanie UV.
Niestety: produkcja ceramidów odbywa się wyłącznie w skórze (lub, w przypadku włosów: pod skórą. Właśnie z tego powodu „wychodzący” spod niej włos zawiera na początku wszystkie cenne substancje). Dokładanie substancji przyda się więc w pielęgnacji włosów zniszczonych. Za sprawą postępu technologii, ceramidy można odtworzyć syntetycznie – sprawa nie powinna przysporzyć więc większych problemów!
Z racji, że ceramidy należą do grupy lipidów, włosom dokładać warto też wszystkich składników podobnego typu. Najprościej postawić na znane wszystkim Włosomaniakom oleje!
Nakładałaś już kiedyś ceramidy na włosy? Jeśli nie, koniecznie je wypróbuj!
Artykuł autorstwa 
wlosopozytywnosc
